ปรับปรุง : 2568-09-02 (เพิ่ม e-brochure)

เล่าเรื่อง เมืองรอง ในประเทศไทย

เมืองรอง ในประเทศไทย คือ เมืองที่ถูกจัดแบ่งตามเกณฑ์ด้วยดัชนีต่าง ๆ เช่น ดัชนีการพัฒนาการท่องเที่ยว ดัชนีผู้มาเยือน ดัชนีเจ้าบ้าน หรือดัชนี BCG แล้วแบ่งได้เป็น เมืองหลัก กับเมืองรอง นอกจากนี้มีการระบุว่าลักษณะเมืองรอง คือ เมืองที่มีนักท่องเที่ยวต่ำกว่า 4 ล้านคนต่อปี หรือไม่ต่ำกว่า 320,000 คนต่อเดือน หรือไม่ต่ำกว่า 10,000 คนต่อวัน และมี 3 ลักษณะ ได้แก่ ให้ประสบการณ์ระดับวิถีชุมชนได้ พัฒนาต่อยอดศักยภาพในอนาคตได้ และ เป็นเมืองเล็กที่เชื่อมโยงเมืองใหญ่ได้ มี 55 จังหวัด ส่วน เมืองหลัก (Primary City) มี 22 จังหวัด

วัฒนธรรมไทย | จังหวัด | Province data |

ข้อมูลเมืองรอง

เมืองรอง ในบริบทด้านการท่องเที่ยว (Secondary cities หรือ Less visited area) ได้รับความสนใจในการพัฒนาเศรษฐกิจด้วยการท่องเที่ยวของจังหวัดต่าง ๆ และได้รับการสนับสนุนจากรัฐบาลอย่างต่อเนื่อง เมื่อสืบค้นบนฐานข้อมูล Thaijo พบว่า มีบทความในฐานข้อมูลมีมากถึง 322 รายการ (สืบค้น 2 ก.ย.68) ที่สามารถนำมาทบทวนวรรณกรรม ศึกษาแนวทางการพัฒนา นำข้อเสนอแนะมาปรับใช้ หรือเป็นข้อมูลในการศึกษาต่อยอดในพื้นที่อื่น และจังหวัดที่มีบริบทที่ใกล้เคียงกันต่อไป
☸ PDF : compass_4_2561.pdf
☸ PDF : เข็มทิศท่องเที่ยว ไตรมาส 4/2561
☸ PDF : รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาพฤติกรรมนักท่องเที่ยวชาวไทยที่มีศักยภาพในการใช้จ่าย
☸ เมืองหลัก เมืองรองมีอะไรบ้าง? เช็กก่อนใช้สิทธิ เที่ยวไทยคนละครึ่ง 2568 วันนี้
☸ เช็กชื่อเมืองหลัก-เมืองรอง ก่อนลงทะเบียน "เที่ยวไทยคนละครึ่ง" ปี 2568
เที่ยวเมืองหลัก และ เมืองรอง
โดยรายชื่อ 22 จังหวัด “เมืองหลัก” และ 55 จังหวัด “เมืองรอง” ประกอบด้วย
ภาคกลาง - ภาคตะวันออก - ภาคตะวันตก
“เมืองหลัก” ได้แก่ : กรุงเทพมหานคร, นครปฐม, นนทบุรี, ปทุมธานี, พระนครศรีอยุธยา, ประจวบคีรีขันธ์, เพชรบุรี, ราชบุรี, สมุทรปราการ, สมุทรสาคร, สระบุรี, ฉะเชิงเทรา, ชลบุรี และระยอง
“เมืองรอง” ได้แก่ : ลพบุรี, สุพรรณบุรี, นครนายก, สระแก้ว, ตราด, จันทบุรี, ราชบุรี, สมุทรสงคราม, ปราจีนบุรี, ชัยนาท ,อ่างทอง และสิงห์บุรี
ภาคเหนือ
“เมืองหลัก” ได้แก่ : เชียงใหม่
“เมืองรอง” ได้แก่ : เชียงราย, พิษณุโลก, ตาก, เพชรบูรณ์, นครสวรรค์, สุโขทัย, ลำพูน, อุตรดิตถ์, ลำปาง, แม่ฮ่องสอน, พิจิตร, แพร่, น่าน, กำแพงเพชร, อุทัยธานี และพะเยา
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
“เมืองหลัก” ได้แก่ : ขอนแก่น และนครราชสีมา
“เมืองรอง” ได้แก่ : อุดรธานี, อุบลราชธานี, หนองคาย, เลย, มุกดาหาร, บุรีรัมย์, ชัยภูมิ, ศรีสะเกษ, สุรินทร์, สกลนคร, นครพนม, ร้อยเอ็ด, มหาสารคาม, บึงกาฬ, กาฬสินธุ์, ยโสธร, หนองบัวลำภู และอำนาจเจริญ
ภาคใต้
“เมืองหลัก” ได้แก่ : กระบี่, ชุมพร, ตรัง, นครศรีธรรมราช, พังงา, ภูเก็ต, ระนอง, สงขลา และสุราษฎร์ธานี
“เมืองรอง” ได้แก่ : นครศรีธรรมราช, พัทลุง, ตรัง, สตูล, ชุมพร, ระนอง, นราธิวาส, ยะลา และปัตตานี

เอกสารอ้างอิง สุพรรษา อ่ำทิม, พงศ์สัณห์ ศรีสมทรัพย์, และ พฤทธิ์สรรค์ สุทธิไชยเมธี. (2566). การฟื้นฟูและพัฒนาการท่องเที่ยวเมืองรองของกลุ่มจังหวัดภาคเหนือตอนล่าง 2: ภายหลังสถานการณ์การแพร่ระบาดโควิด-19. วารสารวิชาการสังคมศาสตร์เครือข่ายวิจัยประชาชื่น, 5(3), 95 - 113.
https://so03.tci-thaijo.org/index.php/prn/article/download/271589/181647/1109657
กรมการท่องเที่ยว. (2561). แผนยุทธศาสตร์พัฒนาการท่องเที่ยว พ.ศ. 2561-2564 ของกรมการท่องเที่ยว. https://www.dot.go.th/กลุ่มแผน/5V7jtvCF7hvNiPXPU7MOdT7giHiF1ZbRokN8nBVx.pdf
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2563). กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา จับมือ กสทช. สร้างความเชื่อมั่นอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย.https://www.mots.go.th/news-view.php?nid=12744
กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2566). สถิติของจังหวัดที่มีรายได้จากนักท่องเที่ยวต่างชาติสูงสุดในแต่ละภาคปี 2565.https://www.thailand.go.th/issue-focus-detail/001_02_026?hl=th
กรุงเทพธุรกิจ. (2561). นโยบายสำหรับเมืองท่องเที่ยวรอง. https://www.bangkokbiznews.com/blogs/columnist/119182
กรุงเทพธุรกิจ. (2563). จ่อผุดเฟส 2 'เราเที่ยวด้วยกัน' กระตุ้นท่องเที่ยวเมืองรอง. https://www.bangkokbiznews.com/business/889684
กรุงเทพธุรกิจ. (2564). 'ททท.' เชื่อมั่นแผนรัฐคุมโควิด เดินหน้าโรดแมพเปิดประเทศ. https://www.bangkokbiznews.com/business/932028
กองเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและกีฬา กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2563). COVID-19 กับผลกระทบต่อการ ท่องเที่ยวไทย สถานการณ์การท่องเที่ยวของประเทศไทย ไตรมาส 1/2563. Tourism Economic Review, 1(4), 1-65.
กองเศรษฐกิจการท่องเที่ยวและกีฬา. (2564). สถานการณ์การท่องเที่ยว เดือนมกราคม 2564. https://www.mots.go.th/download/article/article_20210311160158.pdf
การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย. (2561). รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาพฤติกรรมนักท่องเที่ยวชาวไทยที่มี ศักยภาพในการใช้จ่าย.http://tourismlibrary.tat.or.th/medias/t26323.pdf
จิตคุปต์ ละอองปลิว. (2562). การท่องเที่ยวเมืองรอง : ทางเลือกแหล่งท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ จังหวัดราชบุรี. อินทนิลทักษิณสาร, 14(2), 39-60.
ชาญชัย คำจำปา และภักดี โพธิ์สิงห์. (2564). นโยบายทางเศรษฐกิจกับการแก้ไขปัญหาเศรษฐกิจในยุคโควิด19. วารสารการบริหารการปกครองและนวัตกรรมท้องถิ่น, 5(3), 99-116.
ไทยโพสต์. (2566). ราชกิจจาฯ ประกาศคำสั่ง 'ศบค.' เปิดประเทศเต็มรูปแบบ 1 พ.ค.65. https://www.thaipost.net/hi-light/133171/
ไทยรัฐออนไลน์. (2564). ททท.ส่งสัญญาณพร้อมทำการตลาด ดึงนักท่องเที่ยวต่างชาติเข้าไทย 10 ล้านคน. https://www.thairath.co.th/news/local/2019276
ธนาคารกรุงเทพ. (2566). BCG Model สู่ BCG Tourism แนวคิดการท่องเที่ยวเชิงเกษตรไทย ส่วนผสมความยั่งยืน.https://www.bangkokbanksme.com/en/23-2up-bcg-model-to-bcg-tourism
บุษราภรณ์ กอบกิจพานิชผล. (2565). การวิเคราะห์พฤติกรรมการท่องเที่ยวของกลุ่มนักท่องเที่ยวที่มีความหลากหลายทางเพศในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 17(2), 89-108.
ผู้จัดการออนไลน์. (2563). สตง.พบ “นโยบายเที่ยวเมืองรอง รบ.ประยุทธ์ 1” งบกว่า 1.1 พันล. กระจุกตัวแค่บางจังหวัด เฉพาะ 3 จังหวัดท้าย นทท.แค่ 2%.https://mgronline.com/politics/detail/9630000067071
มติชนออนไลน์. (2565). ‘พิพัฒน์’ วางนโยบายเดินหน้าท่องเที่ยวไทยปี’65 เติบโตทั่วถึง-สมดุลย์-ยั่งยืน ย้ำปั้น รายได้ 1.2 ลลบ. https://www.matichon.co.th/economy/news_3166366
วอยซ์ทีวี. (2559). จาก Brexit สู่ผลกระทบภาคท่องเที่ยว. https://www.voicetv.co.th/read/383229
สำนักงานปลัดกระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. (2562). รายงานประจำปี 2562 กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา. https://www.mots.go.th/download/AnnualReport/AnnualReport2562compressed.pdf
TAT Review Magazine. (2562). ทิศทางท่องเที่ยวไทยในปี 2562. https://tatreviewmagazine.com/article/tourism-thailand-2562/

"ไม่เริ่มต้นในวันนี้ จะไม่มีทางสำเร็จในวันพรุ่ง" โดย โยฮัน ว็อล์ฟกัง ฟ็อน เกอเทอ

Thaiall.com